1996

«Νέα Κυψέλη – Νέα Ορλεάνη»: Preservation Hall Jazz Band

Η Άννα Βαγενά θυμάται:
«Στις 12 Φεβρουαρίου 1996 ο καλός μας φίλος Μιχάλης Αδάμ (μάνατζερ-παραγωγός), είχε φέρει το συγκρότημα Preservation Hall Jazz Band από την Ν. Ορλεάνη για μια συναυλία στο χειμερινό θέατρο “Μινώα” που λειτουργούσε τότε στην οδό Πατησίων. Μας τηλεφώνησε, λοιπόν, στο σπίτι μας –τότε μέναμε στο Π. Ψυχικό- το βράδι λίγο πριν την συναυλία και είπε στο Λουκιανό: Καταραμένε (έτσι αποκαλούσαν και έτσι αποκαλούσε ο Λουκιανός όσους αγαπούσε) έχω φέρει το καλύτερο παραδοσιακό συγκρότημα jazz από την Ν. Ορλεάνη και εσύ κάθεσαι σπίτι; Έλα γρήγορα στο “Μινώα”. Δεν αρχίζω τη συναυλία αν δεν έρθεις!.
Ντυθήκαμε, λοιπόν, άρον-άρον με τον Λουκιανό και κατεβήκαμε στο “Μινώα”. Παρακολουθήσαμε την συναυλία. Ήταν υπέροχη. Ο Λουκιανός τρελάθηκε με το συγκρότημα. Η βραδιά συνεχίστηκε σε κάποιο μπαρ και γίναμε φίλοι με όλους. Έτσι ξεκίνησε η ιδέα της συνεργασίας.
Ο Μιχάλης, ξανάφερε τον Μάρτη του 1997 τους Preservation στην Αθήνα για μία συναυλία με τον Λουκιανό στην “Ιερά οδό”.
Τον Ιούνιο του 1997, ο Λουκιανός, ο Μιχάλης Αδάμ και ο Γρηγόρης Ψαριανός ταξίδεψαν στην Ν. Ορλεάνη για να δουν από κοντά το συγκρότημα στο δικό του χώρο, ένα από τα παλαιότερα και από τα πιο αυθεντικά jazz club της πόλης. Ο Λουκιανός έκανε μαζί τους κάποιες πρόβες και η συνεργασία συνεχίστηκε με αποκορύφωμα δύο υπέροχες βραδιές στον Λυκαβηττό την 1η και 2 Σεπτεμβρίου και μια στην Πάτρα στο Διεθνές Φεστιβάλ με τον τίτλο “Νέα Κυψέλη – Νέα Ορλεάνη”, και ολοκληρώθηκε με την κυκλοφορία του ομώνυμου cd το 1998.
Ήταν πολλά τα κοινά της μουσικής του Λουκιανού και των Preservation. Οι μουσικοί τους συγκροτήματος έπαιξαν τα τραγούδια του Λουκιανού με ευκολία σαν να ήταν δικά τους, και ο Λουκιανός ερμήνευσε τα δικά τους σαν να τα είχε γράψει ο ίδιος. Κάποιος από τους μουσικούς είπε στο Λουκιανό: “Ταιριάζουμε γιατί και οι δύο ερχόμαστε από το ίδιο μέρος, το μέρος της καρδιάς”.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι η συνεργασία αυτή των Preservation Hall Jazz Band με τον Λουκιανό ήταν η μοναδική αυτού του συγκροτήματος της Ν. Ορλεάνης με ξένο συνθέτη και τραγουδιστή».

«Νέα Κυψέλη - Νέα Ορλεάνη»: Preservation Hall Jazz Band Από την συναυλία του Λουκιανού με τους Preservation Hall Jazz Band στην “Ιερά Οδό” τον Μάρτιο του 1997

1999

Το «Μεταξουργείο»

Το 1999 ο Λουκιανός Κηλαηδόνης και η Άννα Βαγενά εγκαινίασαν το δικό τους χώρο θεάματος το θέατρο “Μεταξουργείο” στην ομώνυμη περιοχή. Το “Μεταξουργείο” στεγάζεται σε ένα παλιό βιοτεχνικό κτίσμα πιθανόν του τέλους του 18ου αιώνα. Το κτίριο αποκαταστάθηκε εξ’ ολοκλήρου από τους ίδιους και κηρύχτηκε με δικές τους ενέργειες διατηρητέο. Σε αυτό, στην μουσική σκηνή τους στο “Πατάρι” ο Λουκιανός από το 1999 έως και τον θάνατό του, το 2017, έκανε τις εμφανίσεις του. Στο ισόγειο του κτιρίου λειτουργεί το θέατρο στο οποίο παρουσιάζει επί 22 χρόνια τις παραστάσεις της η Άννα Βαγενά, η Γιασεμί Κηλαηδόνη αλλά και άλλοι συνεργαζόμενοι καλλιτέχνες. Το θέατρο «Μεταξουργείο» είναι από τα πρώτα θέατρα που λειτούργησαν στην υποβαθμισμένη αυτή περιοχή και βοήθησε με την παρουσία του στην αναβάθμισή της.

Το «Μεταξουργείο» Ο Λουκιανός Κηλαηδόνης και η Άννα Βαγενά στην είσοδο του «Θεάτρου Μεταξουργείο» πριν αποκατασταθεί

2010

Τα χρωματιστά τραγούδια

Με τα χρωματιστά τραγούδια ο Λουκιανός, οραματίστηκε και πραγματοποίησε το έργο της οπτικοποίησης της μουσικής, δουλεύοντας και ερευνώντας ώρες ατελείωτες. Βασισμένος σε ιδέες και κείμενα της παράδοσης, από την εποχή του Πυθαγόρα έως σήμερα. Αντιστοίχησε -με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο- τις νότες σε συγκεκριμένα χρώματα και, χρησιμοποιώντας χρωματιστές χάντρες-νότες δημιούργησε κοσμήματα και άλλα αντικείμενα -μελωδίες από τραγούδια που αγαπούσε δικά του αλλά και άλλων μουσικών. Έδωσε, δηλαδή, στο τραγούδι μετά τον στίχο και την μουσική, την τρίτη διάσταση: το χρώμα. Η έρευνά του κράτησε 9 χρόνια, από το 2001 έως και το 2010. Η δουλειά του πρωτοπαρουσιάστηκε σε έκθεση στο Θέατρο Μεταξουργείο στις 6 Οκτωβρίου του 2010. Ο Λουκιανός λέει για τα «χρωματιστά τραγούδια»:

«…Όλα ξεκίνησαν από το φαινόμενο που λέγεται συναισθησία. Ως συναισθησία (εκ ου συν και τους αίσθησις), ονομάζουμε τη μη φυσιολογική (με την έννοια ότι εμφανίζεται σπάνια), νευρολογική κατάσταση κατά την οποία ένας, κατά τα άλλα υγιής άνθρωπος, βιώνει δύο ή και περισσότερες αισθήσεις ταυτόχρονα. Ένα ερέθισμα, το οποίο εγείρει μια συγκεκριμένη αίσθηση, ακούσια εγείρει και μια επιπλέον αίσθηση. Με απλά λόγια αν βρίσκετε λίγο “αλμυρό” το ορθογώνιο τρίγωνο που σχεδιάσατε, για να αποδείξετε το Πυθαγόρειο Θεώρημα, τότε μάλλον είστε συναισθητικός (πολύ πιο ενδιαφέρον από το να είστε συναισθηματικός). 

Μουσική – Χρωματική συναισθησία

Αντιστοίχηση των τονικών υψών (π.χ. Do Re…) με συγκεκριμένα χρώματα. Δεν βλέπουν όλοι οι μουσικά-χρωματικά συναισθητικοί τα ίδια χρώματα (π.χ. το χρώμα του Re του Messiaen διαφέρει από αυτό του Scriabin). Αισθανόμουν το φαινόμενο, δεν ήξερα όμως, ούτε την ονομασία του, ούτε ότι αυτό συνέβαινε και σε άλλους ανθρώπους. Το πρωτοανακάλυψα στη μέση της δουλειάς, γράφοντας το “Είμαι ένας φτωχός και μόνος κάου-μπόϋ”, στίχοι και μουσική δικοί μου (έχει τη σημασία του αυτό), όταν, δίπλα σε κάθε τελειωμένο τραγούδι, έβαζα ένα χρώμα και στη συνέχεια έλεγα: -μου λείπει ένα ροζ τραγούδι, -μου λείπει ένα κίτρινο. Τα χρώματα που αναφέρω, αφορούν ολόκληρο το τραγούδι (στίχους-μουσική) και δεν έχουν καμία νοηματική σχέση με το περιεχόμενο των στίχων. Περισσότερο έχουν να κάνουν με τη μουσική του. Έτσι, λοιπόν, εγώ έβλεπα στις μουσικές των τραγουδιών χρώματα. (Μωβ, μπλε, πορτοκαλί κ.λπ.). Κάποια στιγμή, αισθάνθηκα την ανάγκη να κάνω το ίδιο πράγμα με τις νότες. Δεν ήθελα όμως μια υποκειμενική αντιστοίχηση νότας-χρώματος (περίπτωση Alexander Scriabin). Ήθελα μια αντιστοίχηση αντικειμενική, που να βασίζεται στους νόμους της φυσικής. Ήμουνα σίγουρος, πως υπάρχει σχέση, της συχνότητας του ήχου, με το μήκος κύματος του χρώματος. Το έψαξα και προχώρησα, όσο μπορούσα, με στοιχεία, που ζήτησα από φίλους. Έναν μουσικό (ήχος) και έναν φωτιστή (χρώμα). Βρισκόμαστε στο 2001. Εκ των υστέρων, διαπίστωσα, ότι ήμουν πολύ κοντά σ’ αυτό που, χιλιάδες χρόνια πριν, είχε διατυπώσει ο Πυθαγόρας, οι αρχαίοι Αιγύπτιοι θεοσοφιστές και σχετικά πρόσφατα (γύρω στο 1850) η Madame Helena Blavatsky.

Έτσι άρχισαν όλα. Είπα: αφού οι νότες έχουν χρώματα, θα τις βάλω στη σειρά, και θα φτιάξω κοσμήματα, που θα είναι τραγούδια. Έψαξα λοιπόν για χάντρες, που να έχουν περίπου το σχήμα των πλήκτρων του πιάνου (παραλληλόγραμμο). Με πολύ πείσμα, πέτυχα τη βελτίωσή τους, στο σχήμα και στο χρώμα, έτσι που να βρίσκονται, πολύ κοντά σ’ αυτό που ζητούσα (συγκεκριμένα χρώματα με βάση το χρωματολόγιο Pantone – ειδικά κατασκευασμένο για την συγκεκριμένη δουλειά). Αφού το κατάφερα και είχα και την ποσότητα, που θα με έκανε να αισθανθώ σίγουρος πως μπορώ να δοκιμάζω, ότι, μου περάσει απ’ το μυαλό, άρχισα την εφαρμογή στα χρωματιστά τραγούδια. (Την πρώτη. Είμαι πια σίγουρος, πως υπάρχουν χιλιάδες. Στην ουσία δηλαδή: Τα χρωματιστά τραγούδια είναι ένα θαρραλέο βήμα, προς τα μπροστά.»

Τα χρωματιστά τραγούδια Το τραγούδι «Τζιν τζιν τζιν» σε κόσμημα από τον Λουκιανό

«Τα “Χρωματιστά τραγούδια” είναι ένα θαρραλέο βήμα, προς τα μπροστά»

2017

Ο Θάνατος

Ο Λουκιανός Κηλαηδόνης πέθανε τα ξημερώματα της 7ης Φεβρουαρίου του 2017 στην εντατική του Νοσοκομείου «Υγεία» από καρδιακή ανεπάρκεια. Στο πλευρό του βρίσκονταν οι κόρες του Γιασεμί και Μαρία.

Όπως θα έλεγε και ο ίδιος «The party is over».

Συγγραφή-επιμέλεια κειμένου βιογραφίας (Η Ζωή): Άννα Βαγενά